با بچه زیر 7 سال چه کنیم؟!

1393/4/12 11:22

2,192 بازدید

اشتراک گذاری

توی این پست سعی کردم اصول تعامل والدین با کودکان زیر هفت سال رو کمی توضیح بدم. توصیه می کنم از دست ندین...

اصل اول اینه که بچه زیر هفت سال رئیسه! یعنی بچه توی این سن خیلی قابلیت حرف شنوی بحث منطقی و اطاعت از امر و نهی ما رو نداره. به زور هم اگر مجبورش کنیم قطعا بهش ضربه زدیم. البته طبیعیه که بین بچه یک ساله و 6 - 7 ساله در این زمینه تفاوتهایی هست اما به صورت کلی این اصل حاکمه. بنا بر این شیوه مدیریت، هدایت و تربیت بچه نمیتونه به صورت امر و نهی باشه و هی به بیچاره بگیم این کار رو بکن این کارو نکن.

دومین مطلب اینه که حتما رفتارهای بچه باید رصد بشه و نسبت به رفتارها حساسیت وجود داشته باشه اما خیلی مهمه که این رصد بدون دخالت در کارهاش باشه. یعنی تا یک خطا، ضعف یا ناتوانی در بچه در هر بعدی دیدیم ندویم وسط و بخوایم اصلاح یا تقویتش کنیم. این کار نه تنها موجب اصلاح و تقویت بچه نمیشه بلکه باعث ضعف بیشتر و حساسیتش نسبت به ما خواهد شد. اینه که مثلا اگر دیدید بچه نمیتونه یک کاری رو انجام بده یا در یک جایی خیلی موفق نیست یا خطایی داره انجام میده اگر به خودش صدمه و ضرر نمیزنه ولش کنید و بذارید خودش کارش رو اصلاح کنه و در کارها و روابطش دخالت نکنید.

با توجه به این مطلب، نکته سوم اینه که والدین باید در اصلاح و تغییر بچه صبر داشته باشن و با کارهای بلند مدت تغییری رو در رفتار بچه ایجاد کنن. انتظار تغییر و اصلاح بچه در یک زمان کوتاه یک انتظار خیالیه. اگر بچه یک ضعفی داره، یک مشکل رفتاری داره، یه اخلاق بد داره نمیشه با یک تذکر، دعوا، تشویق یا کار کوتاه مدت دیگه این رو اصلاح کرد. اتفاقا بچه اگر بفهمه که به خاطر این ضعف یا رفتار نادرستش مورد توجه قرار گرفته بیشتر اون رو انجام میده. چون اصل جلب توجه حتی اگر با دعوا و اخم هم همراه باشه برای بچه جذابه. یا مثلا بچه‎ای که برای دروغ نگفتن جایزه میگیره باید دروغ بگه که برای نگفتنش جایزه بگیره! دیگه وگرنه اگر هیچ وقت نگه که بهش جایزه نمیدیم!! این رو بچه‎ها میفهمن حتی اگر ما نفهمیم!!

چهارمین اصل توجه به اینه که نمیشه کودک رو به زور رشد داد بلکه باید محیط رشد را براش فراهم کرد. در حقیقت برای تنظیم رشد کودک به جای تمرکز بر او بر متغیرهای جانبی تمرکز کنید. فضای اتاق کودک، ارتباطات با دیگران، جاهایی که بچه را میبریم، وسائل و لوازمی که در اختیار او قرار می‎دیم و مهمتر از همه رفتارهای خودما محیط رشد کودک را تشکیل می‎دن و در حقیقت روند رشد کودک را تعیین می‎کنه. به جای نظارت بر بچه بر این عوامل تمرکز کنین.

یک اصل مهم دیگه که البته با قبلی بسیار شباهت داره کنترل ورودی‎ها به جای کنترل خروجی‎ها است. ورودی‎ها چیزهایی است که بچه با حواس پنج‎گانه اش حس می‎کنه. یعنی چیزهایی که می‎بینه، چیزهایی که می‎شنوه، بوهایی که حس می‎کنه،مزه‎هایی که می‎چشه و تماسهای لمسی که داره و خروجی‎ها رفتارها، خواسته‎ها، گفته ها و تعاملاتش است. کنترل ورودی‎ها به مراتب راحت‎تر از کنترل خروجی‎ها است. خوب وقتی بچه یک چیزی را دید یا شنید یا ذائقه‎اش به چیزی عادت کرد نمی‎تونین جلوی اون رو بگیرین. یا برعکس وقتی در ورودی کمبودی داشت یعنی چیزی را که باید ندید و نشنید و لمس نکرد (مثلا آغوش مادر و دست محبت پدر را) طبیعتا رفتاره و خروجی‎های دیگرش نامتعادل و نامطلوب خواهد شد. پس باید روی ورودیها تمرکز کرد و آنها را مدیریت کرد نه خروجی‎ها.